منبع: آموزش طراحی نمونه پرسشنامه AHP از کتاب تصمیمگیری چندمعیاره فازی
در تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP و فرایند تحلیل شبکه ANP برای تهیه پرسشنامه از تکنیک مقایسه زوجی استفاده میشود. مقایسه زوجی بسیار ساده است و کافی است عناصر موجود دو به دو باهم مقایسه شوند. برای این منظور معمولا مقایسه زوجی براساس طیف ۹ درجه ساعتی انجام میشود. اگر دو عنصر هم اهمیت باشند عدد ۱ انتخاب میشود .
در مقایسه زوجی عناصر قانونی وجود دارد که شرط معکوسی نامیده میشود. برای نمونه اگر ترجیح عنصر A به عنصر B برابر ③ باشد ترجیح عنصر B به عنصر A برابر ⅓ خواهد بود. طیف نه درجه ساعتی به صورت جدول زیر است. در تکنیک AHP عناصر خوشه اول را براساس هدف مقایسه زوجی کنید. زیرمعیارهای درون هر خوشه را نیز براساس معیار اصلی مربوط مقایسه زوجی کنید. در تکنیک ANP نیز همین رویه را در پیش بگیرید اما این بار باید یک مرحله جدید اضافه کنید. هر بار یک معیار را نیز ثابت در نظر بگیرید و سایر عناصر را براساس معیار ثابت مقایسه زوجی کنید.
طراحی نمونه پرسشنامه AHP
برای مثال فرض کنید میخواهیم ۴ عنصر A, B, C, D را مقایسه کنیم.
براساس پرسشنامه پر شده بالا چون ۴ معیار وجود دارد بنابراین ۶ مقایسه زوجی انجام شده است:
عنصر A پنج برابر مهمتر از عنصر B است.
عنصر C هفت برابر مهمتر از عنصر A است.
عنصر A با عنصر D هم اهمیت است.
عنصر C نسبت به عنصر B از اهمیت مطلق برخوردار است.
عنصر D شش برابر مهمتر از عنصر B است.
عنصر C هفت برابر مهمتر از عنصر D است.
سعید فرزامی